To już drugi MAB przyznany Uniwersytetowi Gdańskiemu.

Światowej klasy naukowcy, prof. Marek Żukowski oraz prof. Paweł Horodecki, otrzymali 35 milionów złotych na utworzenie w Uniwersytecie Gdańskim Międzynarodowego Centrum Teorii Technologii Kwantowych (International Centre for Theory of Quantum Technologies, ICTQT). Strategicznym partnerem jest Austriacka Akademia Nauk (Instytut Optyki Kwantowej i Informacji Kwantowej), jeden z najlepszych ośrodków naukowych w tej dziedzinie na świecie. Projekt jest finansowany w ramach programu Międzynarodowe Agendy Badawcze (MAB), realizowanego przez Fundację na Rzecz Nauki Polskiej. W ramach programu MAB obecnie jest realizowanych w Polsce 7 projektów, ale tylko dwie uczelnie w Polsce, Uniwersytet Gdański i Uniwersytet Warszawski, otrzymały dofinansowanie na stworzenie aż dwóch innowacyjnych centrów doskonałości. Kolejny MAB z najnowszej edycji będzie realizowany w Gdańskim Uniwersytecie Medycznym, co oznacza silne wzmocnienie Gdańska jako ośrodka naukowego.

Międzynarodowe Agendy Badawcze to specjalny program Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, który zakłada tworzenie w Polsce innowacyjnych centrów doskonałości, w których naukowcy z całego świata prowadzą wysokiej jakości badania naukowe, dotyczące największych aktualnych wyzwań naukowych. W ramach najnowszej edycji programu przyznano dofinansowanie dla 3 projektów. Uniwersytet Gdański otrzymał 35 milionów złotych na utworzenie w uczelni Międzynarodowego Centrum Teorii Technologii Kwantowych (International Centre for Theory of Quantum Technologies, ICTQT). Na czele centrum stanie prof. Marek Żukowski z Uniwersytetu Gdańskiego.

W nowopowstałym na Uniwersytecie Gdańskim Centrum naukowcy będą prowadzić badania w zakresie fundamentalnych zagadnień fizyki kwantowej, komunikacji i informacji kwantowej oraz technologii kwantowych. Działalność centrum będzie skupiona szczególnie wokół rozwoju nowych technologii, z naciskiem na cyberbezpieczeństwo oraz nowe techniki obliczeniowe. Są to badania, które będą stanowiły podwaliny dla kluczowych w przyszłości branż technologii informatycznych, takich jak bezpieczeństwo i rozwój Internetu kwantowego, komputerów kwantowych oraz sieci kwantowych, a także rozwój symulacji kwantowych. Kwantowe szyfry są całkowicie bezpieczne, a możliwość ich złamania oznaczałaby złamanie praw natury.

- Zagadnienia fizyki kwantowej, w tym technologii kwantowych, sytuowane są wśród największych współczesnych naukowych wyzwań. Nowymi technologiami interesują się nie tylko naukowcy, ale także rządy i wielkie korporacje. W tym roku rusza europejski program wspierania tego rodzaju badań – European Quantum Technologies Flagship z budżetem 1 miliarda Euro! Międzynarodowe Centrum Teorii Technologii Kwantowych na Uniwersytecie Gdańskim wpisuje się w zbliżającą się drugą rewolucję kwantową – mówi prof. Marek Żukowski.

Prof. Marek Żukowski z Uniwersytetu Gdańskiego stanie na czele Międzynarodowego Centrum Teorii Technologii Kwantowych oraz jednej z grup badawczych. Jest ekspertem w dziedzinie mechaniki kwantowej i kwantowej interferometrii, autorem ponad 150 prac naukowych, publikowanych m.in. w najważniejszych światowych czasopismach, takich jak Nature czy Physical Review Letters. Prof. Paweł Horodecki z Politechniki Gdańskiej, będzie liderem grupy naukowej w ICTQT. Jest autorem także ponad 150 artykułów z dziedziny kwantowej teorii informacji i podstaw mechaniki kwantowej, cytowanych ponad 14 000 razy.

W nowopowstałym centrum utworzonych zostanie 6 grup badawczych, w których planowane jest zatrudnienie ponad 30 osób. Na stanowiska pozostałych liderów oraz członków grup badawczych rozpisane zostaną międzynarodowe konkursy z uwzględnieniem pełnej transparentności. Z punktu widzenia uczelni istotne jest, że wśród członków grup znajdą się miejsca dla doktorantów oraz studentów Uniwersytetu Gdańskiego, którzy będą mieli okazję uczyć się od najlepszych specjalistów w dziedzinie. Warto dodać, że Uniwersytet Gdański jest miejscem gdzie narodziła się słynna na całym świecie gdańska szkoła informatyki kwantowej.

Zagranicznym partnerem strategicznym jest Instytut Optyki Kwantowej i Informacji Kwantowej Austriackiej Akademia Nauk (IQOQI-Vienna), jeden z najlepszych ośrodków w tej dziedzinie na świecie. W ramach swoich działań centrum planuje podejmować współpracę także z innymi ośrodkami naukowymi oraz partnerami przemysłowymi prowadzącymi badania eksperymentalne min. w celu wdrażania wyników swoich prac. Jednym z takich ośrodków będzie Centrum Optycznych Technologii Kwantowych, które powstanie na Uniwersytecie Warszawskim, które powstanie także w ramach najnowszej edycji programu Międzynarodowych Agend Badawczych FNP.

Kolejny MAB w najnowszej edycji będzie realizowany w Gdańskim Uniwersytecie Medycznym (prof. Jan Dumański i prof. Arkadiusz Piotrowski). Dofinansowanie otrzymał projekt „Mutations acquired during lifetime that lead to increased risk for human disease, with focus on cancer” (Mutacje nabyte w ciągu życia, powodujące zwiększone ryzyko chorób ludzkich, ze szczególnym wskazaniem na raka. Partnerem strategicznym jest Uniwersytet w Uppsali (Szwecja).

Informacja o rozstrzygniętym trzecim konkursie także na stronie WWW Fundacji na rzecz Nauki Polskiej.

Informacje o programie i projektach w ramach programu MAB również na stronie WWW Fundacji na rzecz Nauki Polskiej.

dr Beata Czechowska-Derkacz
rzecznik prasowy Uniwersytetu Gdańskiego