Szansa na ochronę alei dębowej dzięki wynalazkowi naukowców z Uniwersytetu Gdańskiego i Instytutu Badawczego Leśnictwa

W ubiegłym tygodniu pod nadzorem prof. dra hab. Bogusława Szewczyka oraz dra Łukasza Rąbalskiego - naukowców z Międzyuczelnianego Wydziału Biotechnologii  Uniwersytetu Gdańskiego oraz naukowców z Instytutu Badawczego Leśnictwa w Sękocinie Starym podjęte zostały działania mające na celu ochronę alei dębowej usytuowanej w okolicach Pelplina, której drzewa zaatakowane zostały przez brudnicę nieparkę, motyla uznanego za groźnego szkodnika drzew.

Aleja ta, zaatakowana przez gąsienice występujące w ilości tysięcy owadów na jedno drzewo, obumiera od długiego czasu. Wszelkie dotychczasowe próby ratowania alei dębowej, usytuowanej przy drodze wojewódzkiej nr 230 na trasie Kursztyn – Cierzpice, okazały się bezskuteczne, a stosowanie substancji chemicznych w bliskim sąsiedztwie gospodarstw i innej roślinności - niepożądane. Stąd, we współpracy z Zarządem Dróg Wojewódzkich, przy wsparciu Urzędu Marszałkowskiego, w dniu 6 czerwca 2019 r. wykonano doświadczalne zabiegi polegające na oprysku drzew alei dębowej preparatem biologicznym. Substancja zastosowana do oprysku, opracowana wspólnie przez naukowców z Uniwersytetu Gdańskiego i Instytutu Badawczego Leśnictwa jest chroniona patentem.

Naukowcy w/w ośrodków od lat wspólnie prowadzą badania nad rolą chorobotwórczych dla brudnicy nieparki mikroorganizmów i możliwościami ich wykorzystania w biologicznej walce mającej na celu ochronę roślin przed szkodnikiem. Brudnica nieparka najczęściej wyrządza szkody gospodarcze w sadach i lasach żerując masowo m.in. na dębach, lipach, olszach, brzozach i topolach. W Europie i w Ameryce Północnej szkodnik ten powoduje znaczne szkody przede wszystkim w lasach dębowych. Masowe żery powtarzające się przez kilka lat mogą spowodować straty w przyroście lub zamarcie drzew.

Zastosowany do oprysków preparat zawiera zawiesinę biologicznego czynnika patogennego, który często powoduje masowe zachorowania gąsienic, co prowadzi do załamania się gradacji szkodnika. Ze względu na brak wywoływania odporności i wysoką selektywność, a także całkowite bezpieczeństwo dla zwierząt i ludzi, oprysk preparatem biologicznym jest szansą na uratowanie dwukilometrowej alei dębowej.

Na efekty przeprowadzonej akcji opryskowej, będącej okazją do wdrożenia innowacyjnego preparatu, należy czekać około dwóch tygodni. Wówczas okaże się czy czynnik biologiczny spowodował chorobę gąsienic i czy przez to ochroni aleję na wiele lat. 

Z ramienia Uniwersytetu Gdańskiego sprawę koordynuje Centrum Transferu Technologii.