Prof. Marek Żukowski z Uniwersytetu Gdańskiego oraz prof. Harald Weinfurter z Uniwersytetu w Monachium zostali laureatami piątej edycji Polsko-Niemieckiej Nagrody Naukowej COPERNICUS przyznawanej przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej oraz Deutsche Forschungsgemeinschaft (DFG). To międzynarodowe wyróżnienie przyznawane jest dwóm naukowcom - polskiemu i niemieckiemu – raz na dwa lata. Gratulujemy!
Polsko-Niemiecką Nagrodę Naukową COPERNICUS Prof. Marek Żukowski z Uniwersytetu Gdańskiego oraz prof. Harald Weinfurter z Uniwersytetu w Monachium otrzymali za prowadzone wspólnie badania naukowe w zakresie fizyki kwantowej. Jury, złożone z uznanych przedstawicieli świata nauki, doceniło również komplementarność laureatów jako partnerów naukowych, dzięki której prowadzone we współpracy badania obejmują zarówno projekty teoretyczne jak i eksperymentalne.
Wysokość nagrody wynosi 100 000 euro, po 50 000 euro dla każdego z dwóch laureatów.
Uroczystość wręczenia nagrody odbędzie się 10 września 2014 roku w Berlinie.
Nagroda COPERNICUS to kolejny, wyjątkowy w świecie nauki laur dla prof. Marka Żukowskiego (obecnie dyrektora Instytutu Fizyki Teoretycznej i Astrofizyki Wydziału Matematyki, Fizyki i Informatyki Uniwersytetu Gdańskiego), który w 2013 roku został uhonorowany Nagrodą Fundacji na rzecz Nauki Polskiej za wybitne osiągnięcia i odkrycia naukowe w dziedzinie fizyki kwantowej (za badania wielofotonowych stanów splątanych, które doprowadziły do przyczynowości informacyjnej jako zasady fizyki) oraz Nagrodę Naukową im. Marii Skłodowskiej-Curie Polskiej Akademii Nauk w dziedzinie fizyki (za cykl prac dotyczących pionierskiego wkładu w zrozumienie podstaw mechaniki kwantowej i rozwój wielofotonowej kwantowej interferometrii).
Jak informuje FNP – Nagroda COPERNICUS przyznawana jest od 2006 roku co dwa lata dwóm współpracującym ze sobą naukowcom – polskiemu i niemieckiemu, którzy realizują wspólny projekt badawczy. Celem nagrody jest wyróżnienie uczonych o szczególnych zasługach dla współpracy niemiecko-polskiej, łączących w sposób komplementarny różne doświadczenia, wiedzę i zasoby w celu wspólnego rozwiązywania problemów badawczych. Wyniki takiej współpracy powinny mieć potencjał, aby otwierać nowe perspektywy w swoich dziedzinach badawczych lub innych domenach nauki, oraz wnosić wyjątkowy wkład w rozwój obu narodów. Kryteria wyboru kandydatów do nagrody to wybitne wspólne osiągnięcia naukowe oraz wyjątkowe sukcesy we współpracy niemiecko-polskiej. Konkurs skierowany jest do reprezentantów wszystkich dziedzin. Laureatów nagrody wybiera jury złożone z uczonych z Polski i Niemiec, wskazanych przez FNP i DFG.
Informacje o tegorocznej Nagrodzie COPERNICUS także na stronie: http://www.fnp.org.pl/nagroda-copernicus-2014-przyznana/
Profesor Marek Zukowski zajmuje się zagadnieniami związanymi z podstawami mechaniki kwantowej i kwantową informacją od 1987 roku. Jest autorem blisko 130 prac naukowych (w tym kilku opublikowanych w prestiżowym czasopiśmie Nature), cytowanych łącznie ponad 3000 razy. Otrzymał wiele nagród i wyróżnień, m.in. Ministra Nauki oraz Fundacji na rzecz Nauki Polskiej (w tym prestiżowej Nagrody TEAM). Obecnie pełni funkcję dyrektora Instytutu Fizyki Teoretycznej i Astrofizyki Uniwersytetu Gdańskiego. Jest również członkiem Rady Narodowego Centrum Nauki. Nagrodzone przez FNP badania, prowadzone przez prof. Marka Żukowskiego, doprowadziły do nowych technik obserwacji interferencji wyższego rzędu. W praktyce oznacza to między innymi badania nad szeroko rozumianą komunikacją kwantową i opracowywaniem najbezpieczniejszych szyfrów (takich, których nie da się złamać).
Gdańsk i Uniwersytet Gdański od lat należy do czołowych ośrodków naukowych na świecie w dziedzinie fizyki kwantowej. Tu powstały koncepcje i rozwiązania stosowane na całym świecie, a wyniki prac naukowych były cytowane w tysiącach prac innych autorów i stosowane w dziesiątkach laboratoriów. To zaowocowało powołaniem w 2007 roku Krajowego Centrum Informatyki Kwantowej, które pełni rolę ważnego ogniwa w europejskiej przestrzeni badawczej w dziedzinie informatyki kwantowej. Na czele KCIK stoi prof. Ryszard Horodecki. Naukowcy z Uniwersytetu Gdańskiego prowadzą badania nad kryptografią kwantową, stanami ze związanym splątaniem, kwantową pamięcią, klonowaniem i kasowaniem informacji kwantowej, interferometrią kwantową. Pionierzy informatyki kwantowej w świecie: profesor Charles H. Bennett z USA oraz Anton Zeilinger z Austrii otrzymali tytuł Doktora Honoris Causa Uniwersytetu Gdańskiego.
dr Beata Czechowska - Derkacz
rzecznik prasowy Uniwersytetu Gdańskiego
